Inne strony warte obejrzenia:
kancelaria notarialna krakówCaryca Katarzyna II, niezadowolona z podjętego przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego programu reform, spowodowała – w celu osłabienia jego pozycji – zawiązanie w 1767 roku z inspiracji rosyjskiego ambasadora Nikołaja Repnina i pod osłoną wojsk rosyjskich dwu konfederacji innowierców: w Radomiu i w Toruniu. Ambasador Repnin pragnął wykorzystać konfederatów do politycznego szantażowania króla, aby zmusić go do nieangażowania się w przeprowadzanie reform ustrojowych. W Radomiu konfederaci wypowiedzieli się przeciwko zrównaniu innowierców w prawach (co oznaczało ich dyskryminację). Domagali się w szczególności, aby w Rzeczypospolitej obowiązywały niepodlegające zmianom prawa kardynalne. Do praw tych zaliczano: wolną elekcję, liberum veto oraz władzę szlachty nad chłopami. Prawa te gwarantowały szlachcie przewagę polityczną w państwie, a przede wszystkim chroniły interesów magnatów. Do praw kardynalnych zaliczano także pacta conventa, które były od elekcji w 1573 roku Henryka Walezego rodzajem publicznoprawnej umowy zawieranej między szlachtą a nowo obranym królem. Zawierały indywidualne zobowiązania elekta do zatwierdzania obowiązujących praw dotyczących zagadnień polityki zagranicznej, spraw finansowych, spłaty długów i tym podobnych. Umowy takie układano na Sejmie elekcyjnym, a warunkiem elekcji było wyrażenie na nie zgody.
Konfederaci ogłosili zamiar detronizacji króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w związku z rzekomym zagrożeniem szlacheckiej „złotej wolności” i wysłali poselstwo do Katarzyny II z prośbą o udzielenie gwarancji dotyczącej zasad ustrojowych. Caryca odrzuciła projekt detronizacji króla, nakazując uznać konfederatom Stanisława Augusta Poniatowskiego, ale jednocześnie zgodzić się na przyznanie praw dysydentom, co miał potwierdzić sejm konfederacki. Głównych oponentów: biskupów K. Sołtyka i J.A. Załuskiego oraz hetmana W. Rzewuskiego na polecenie Repnina wywieziono w głąb Rosji. Spacyfikowany w ten sposób Sejm przywrócił równouprawnienie róznowierców.
Odpowiedzią na rosyjskie restrykcje było zawiązanie 29 lutego 1768 roku konfederacji w Barze na Ukrainie w obronie przywilejów szlacheckich i niezależności państwowej. Konfederacja barska przekształciła się w antyrosyjski ruch militarno-polityczny. Związana z konfederatami barskimi drobna szlachta domagała się unieważnienia praw przyznanych przez Sejm innowiercom, przede wszystkim prawosławnym. Hasła konfederatów sprowokowały wystąpienia tej części miejscowej ludności prawosławnej, dla której religia była ważnym czynnikiem integrującym w walce z wyzyskiem ze strony szlachty.
Copyright © 2007, Warto również odwiedzić: